با پایان یافتن دوران هشت ساله دفاع مقدس و آغاز دوران سازندگی، در فضای فرهنگی و هنری کشور تغییرات و تحرکاتی آغاز شد. با به حرکت درآمدن نیروها و کانونهای هنری متعلق به دیدگاههای پیش از انقلاب و غرب گرا، «خط بازگشت» نیز در میان نیروهای هنری خارج از کشور و معاندان و مخالفان انقلاب مطرح شد. کانونهای فرهنگی غرب گرا به سرعت راه افتاده و چهره های روشنفکرنما و چپ های آمریکایی فعال شدند. نشریات و فعالیتهای هنری با خط فکری غرب گرا و لاییک پا به عرصه وجود نهادند و به وضوح چنین مشاهده شد که خط برخورد نظامی با انقلاب به برخورد فرهنگی تغییر یافته است.
این همان موضوعی بود که به تعبیر دقیق و عالمانه رهبر فرزانه انقلاب، تهاجم فرهنگی محسوب می شد.
گرچه مسئولین فرهنگی و متصدیان امر، غالباً برداشت ناقص و سطحی از این مفهوم داشتند و برخی نیز تلاش کردند با سکوت و طرح مسائل انحرافی مثل « تبادل فرهنگی» این هشدار را به فراموشی بسپارند.
در این ایام جمعی از هنرمندان، در سال ١٣۶٩ به توفیق دیدار مقام معظم رهبری نائل آمدند و با درک منویات و حساسیت معظم له در امور فرهنگی و هنری، ضرورت ایجاد تشکلی اسلامی، فرهنگی و هنری را دغدغه اصلی خود قرار دادند تا از این طریق قوای فرهنگی و هنری را جهت دفاع از آرمانها و ارزشهای اسلام و انقلاب، همچنین سالم سازی فضای فرهنگی و هنری کشور فعال نماید.
این جمع پایه گذار و مؤسس هیأت اسلامی هنرمندان شد.
پس از برگزاری چندین جلسه محدود، سرانجام در سال١٣٧٣ با سخنرانی علامه محمد تقی جعفری (رحمت الله علیه) در مراسمی که در مسجد الجواد تهران برگزار شد، رسماً هیأت اسلامی هنرمندان اعلام موجودیت کرد.
از آن پس هیأت اسلامی هنرمندان با برگزاری و تشکیل جلسات عمومی در مساجد اصلی و مرکزی شهر تهران، به فعالیت خود ادامه داد.
این جلسات که با محوریت طرح موضوعات ریشه ای و پایه ای در مقوله های فرهنگی، اعتقادی، اخلاقی برگزار می شد، به تدریج به محلی برای تجدید دیدار و گردهمایی جمعی از هنرمندان همفکر تبدیل گردید. علاوه بر ارتباط معمول و مشهود بین سخنرانان مدعو و حاضرین، جلسات فرعی و کوچک و جنبی متعددی حول و حوش تجمع اصلی تشکیل می شد و مصداق روشن این کلام حکیمانه بود که «نفسِ جمع شدن همفکران معتقد، بهانه ای برای جاری شدن رحمت الهی است.»
این جلسات در محلهای مختلف مثل مسجد الجواد (علیه السلام) (میدان هفت تیر)، مسجد سید الشهداء (علیه السلام) (میدان انقلاب)، مسجد نور (میدان فاطمی)، مرکز فرهنگی سید الشهداء (علیه السلام) (خیابان شهید مفتح) و… برگزار می شد.
هیأت اسلامی هنرمندان از سال١٣٨٠ ضمن طراحی ساختار تشکیلاتی تلاش نمود با سازماندهی دقیق و طراحی استراتژیک فعالیت های خود را منسجم نماید.
در همین راستا زیرمجموعه هایی شامل موسسه فرهنگی، نشریه و … تاسیس شد و فعالیتهای خود را آغاز نمودند.
هم اکنون فعالیتهای هیات اسلامی هنرمندان و زیر مجموعه های آن در ساختار یک سازمان مردم نهاد NGO و با عنوان ثبت شده‌ی جامعه اسلامی هنرمندان در حال اجرا و سازماندهی است.