پنجمین نشست ادواری هیات اسلامی هنرمندان روز پنجشنبه ۴ بهمن‌ماه با حضور جواد شمقدری، مشاور رییس‌جمهور در امور هنری و هنرمندانی چون، جمال شورجه، هوشنگ توکلی، شفیع آقامحمدیان، محمد نوری‌زاد، هادی منبتی، شهریار بحرانی، محسن محسنی‌نسب، رحیم رحیم‌پور، محمدعلی رامین، کامران ملکی، حمید خاکبازان و … در خانه‌ی هنرمندان برگزار شد.
این نشست که به منظور بررسی و تحلیل وضعیت فرهنگی کشور تشکیل یافته بود با سخنرانی سید علیرضا سجادپور و با گرامیداشت یاد هنرمند مرحوم رسول احدی، فیلمبردار سینما آغاز شد. سجادپور درباره وی گفت: رسول احدی هنرمندی بود آرام و دوست داشتنی که هرجا می‌رفت موج مثبتی را در آنجا ایجاد می‌کرد. رسول احدی آخرین تلاشی که داشت، پروژه بزرگ حضرت یوسف(ع) بود که متاسفانه به پایان نرسید. این رسول آخرین فردی بود که آن رسول(ملاقلی‌پور) را پیش ازفوت دیده بود.
سجاد پور در ادامه از طرف اعضای هیات اسلامی هنرمندان اعمال وحشیانه‌ی رژیم اشغال‌گرقدس را در غزه محکوم کرده و مراتب خشم و غضب خود و سایر هنرمندان حاضر در جلسه را از این نسل‌کشی وحشیانه اعلام نمود. وی از جامعه‌ی هنری کشور خواست که همگی به این حادثه اسف بار واکنش نشان دهند و مراتب نفرت خودشان را اعلام نمایند و پیشنهاد کرد که در جشنواره فیلم فجر هم یک برنامه‌ای را اختصاص بدهند برای ابراز نفرت نسبت به این موضوع. مدیر اجرایی هیات اسلامی هنرمندان در ادامه با بیان اخباری از حوزه‌ی فرهنگ و هنر کشور به تحلیل و بررسی آن خبرها پرداخت.
برگزاری همایشی در حوزه زبان و ادبیات نمایشی
در ادامه هوشنگ توکلی سخنان خود را با مقدمه‌ای پیرامون وضعیت نامناسب زبان فارسی و تهاجمات وارد آمده برپیکره آن شروع کرد. وی گفت کشوری مثل ایران که از موقعیت سیاسی و اقتصادی خاصی برخوردار است در معرض تهاجم‌های متعددی قرار می‌گیرد که این یک هجوم چندیدن هزارساله است، اما وقتی حمله و غارت در حوزه زبان شروع می‌شود، خیلی دیر متوجه این قضیه میشویم و گاهی اوقات اصلا متوجه نمی‌شویم. خاصیت زبان فارسی این است که در طی این چندین هزار ساله خودش را زنده نگه داشته است و یک مقاومت درونی نسبت به حمله‌هایی که به آن صورت گرفته نشان داده و در طول تاریخ حملات بیگانگان وقتی به زبان میرسیده، باشکست مواجه شده‌است، البته در بخش‌هایی موفق به آسیب رساندن به این زبان شده‌اند ولی همیشه زبان فارسی قدرت خاصی داشته است.
وی ادامه داد: متاسفانه در سالهای اخیربه نوعی از درون هم به این زبان یورش برده شده‌است و ادبیات ما بسیار سطحی، ضعیف، ظاهری و توخالی و مدعی بوده است و ادبیات ما آن ویژگیهایی که قبلا داشت را به نرمی دارد از دست می‌دهد و این بخصوص در حوزه‌ی ادبیات سیاسی بیشتر است. توکلی در ادامه با برسی واژگان بیگانه‌ای که به صورت ضریف و نرم در سالهای گذشته وارد زبان فارسی شده‌اند به عنوان نمونه کلمه «جامعه‌ی مدنی» را که در دوران اصلاحات به صورت عموم رایج شد طرح نمود. وی گفت این فرایند ابتدا ذهن را فلج می‌کند ، سپس تابع می‌کند و بعد این واژه‌ها بطور روزمره در جامعه رایج می‌شود به نحوی که همه در زمانی راجع به آن صحبت میکنند. وی تعداد این واژگان تخریبی را که وارد زبان فارسی شده‌اند در حدود ۳۰۰ واژه دانست.
این کارگردان و بازیگر سینما ادبیات نمایشی و سینما را نیز به سمت ضعیف شدن دانسته و از سطح پایین آثار نمایشی و سینمایی تولید شده از لحاظ ادبیات و زبان انتقاد کرد و دلیل آن را فرسوده شدن و به بیراهه رفت ادبیات و زبان دانست.
توکلی سپس خبر از برگزاری همایشی در دو حوزه زبان و ادبیات نمایشی و ادبیات ژورنالیستی داد و گفت که امروز اگر نشریات را نگاه کنیم و موضوعات را استخراج کرده و در کنارهم بگذاریم بیش از ۸۵درصد از واژه‌ها بحث ناامیدی، نفرت، بیزاری ، خشم و از خود بیگانگی را در درون خود دارند، نه اینکه آن دوستان آگاهانه این مطالب را می‌نویسند، بلکه آن حمله‌ای که به ادبیات ما شده‌است و پذیرشی که از جانب جامعه‌ی فرهنگی ما صورت گرفته است، این ادبیات را جاری و ساری کرده است. وی گفت ما در کارگاه فیلمنامه با دوستان در این مورد به توافق رسیده‌ایم و امیدوارم قبل از عید نوروز فراخوان آن را منتشر کنیم.
در ادامه هوشنگ توکلی گزارشی از فعالیت‌های کارگاه فیلمنامه‌ی هیات اسلامی هنرمندان ارایه داد و افزود: از دو سال گذشته جلساتی را با کمک دوستان نویسنده و اهل فکر و خصوصا جناب آقای شمقدری و سجادپور با عنوان کارگاه فیلمنامه نویسی برگزار کرده‌ایم که حدود ۲۵ نفر از اهالی قلم در آن حضور دارند. درابتدای راه ما با دو شیوه کار را شروع کردیم که یکی کار کردن روی طرح و ایده‌هایی بود که قابلیت طرح شدن در حوزه سینما داشتند و دیگر اینکه سناریوهای نوشته شده توسط دوستان را بررسی و نسبت به آن نظر می‌دادیم.
هوشنگ توکلی در ادامه گفت: من به عنوان کسی که کمی سابقه‌ی بیشتر از بقیه داشتم در ابتدای این کارگاه‌ها متوجه شدم که علی‌رغم اینکه سن و تجربه دوستانی که سالهای سال در حوزه سینما کار کرده‌اند بالارفته، توان و ظرفیت شان پایین آمده‌است، وی گفت در طی ۷-۸ ماه اولیه کارگاه این خستگی و فرسودگی در مجموعه بچه‌ها دیده می‌شد که در عین حالیکه تخصص و حرفه‌ی آنها همین بود ولی عملا بازدهی نداشتند و قفل شده بودند. بعد از ۸ ماه بخش خواندن کارهای دیگران را کنار گذاشتیم و به امور زیبنایی، پایه‌ای و محتوایی پرداختیم که خوشبختانه این باعث رشد بسیار زیاد دوستان شد و در سه ماه اخیر شاهد رشد چشمگیر کیفیت آثار شدیم و اکنون ۵ اثر در حد استانداردهای بین‌المللی داریم که امیدوارم اینها تا پایان سال یا سال آینده در اختیار بقیه دوستان برای مطالعه قرار بگیرد.
مدیریت استراتژیک
پس از وی حمید خاکبازان محقق و نویسنده سخنانی را در موضوع مدیریت استراتژیک ایراد کرد. خاکبازان در سخنان خود با تاکید بر تاثیر وجود یک چشم اندازفرهنگی در جامعه گفت: ما بعضی وقت‌ها با مفاهیمی روبرو میشویم که تا این مفاهیم جامه‌ی عمل بپوشند به شکل‌هایی در می‌آیند که ما آنها را تجربه نکرده‌ایم و به صورت فرآیندهایی تبدیل میشوند که ما با آنها آشنا نیستیم . وی با اشاره به مفاهیمی چون دهکده جهانی و دنیای در تغییر گفت: این مفاهیم وقتی میخواهند جامه‌ی عمل بپوشند فرمشان عوض می‌شود و به شکل دیگری درمی‌آیند، آیا ما با آن شکل‌ها آشنا هستیم؟ نمود این مفاهیم در فرهنگ به چه صورت درمی‌آید؟ آیا ما با این نمودها روبرو شده‌ایم؟ این مفاهیم باید به عرصه‌ی مدیریت بروند، ما که خود از مدیران گذشته و حال و ای‌بسا آینده کشور هستیم، چقدر با این مفاهیم آشناییم؟ وی با اشاره به مباحث کلان مدیریت اضافه کرد: در مبحث مدیریت نیز ما با موضوع برنامه ریزی دراز مدت و استراتژیک روبرو هستیم . وقتی کلان سیاست‌های فرهنگی یک جامعه را بررسی می‌کنیم، یا به عنوان مثال وقتی درباره‌ی یک شرکت کوچک برنامه‌ریزی می‌کنیم، آیا با این مفاهیم آشنا هستیم یا نه؟ به همین خاطر ما دایما ضربه میخوریم و جهانی که دایما در تغییر هست و روش‌ها و مدل‌ها و سیستم‌های نظارتی متفاوتی را ابداع می‌کند، ما هنوزها روش‌هایی را در پیش گرفته‌ایم که عمدتا تجربی هستند . خوب اینها باعث میشوند که ما در بسیاری از جهات آسیب‌پذیر باشیم و بعد از اینکه ضربه خوردیم گناهش را بیاندازیم به گردن دشمن.
خاکبازان در ادامه با بررسی مفهوم دهکده جهانی دو موضوع را به عنوان شاخه‌های مهم این مفهوم وقتی که نمود عینی پیدا می‌کند دانسته و گفت: دو مفهوم را در اینجا به عنوان زیرشاخه مطرح میکنم ـ نه اینکه فقط این دو تاست ـ یکی با عنوان نظارت بر سیستم‌ها و دیگری نوع مدیریت استراتژیک. وی این دو مفهوم را زاییده‌ی تفکر دهکده‌ی جهانی دانسته و در ادامه به واکاوی این دو مفهوم و بررسی بیشتر آنها پرداخت.
هنر نیوز افتتاح شد
در ادامه جلسه پایگاه خبری هنر به صورت رسمی و با توضیحات محسن هادی، مدیر سایت افتتاح شد و به صورت آنلاین در پرده‌ی سالن نمایش داده شد
فیلم‌های سفرهای استانی ریاست جمهوری تبلیغاتی نیست؛ مستند اجتماعی است
سپس جلسه به صورت تریبون آزاد ادامه یافت که سید امیر زکی‌پور مدیر تولید فیلم‌های سفرهای استانی رئیس‌جمهور به عنوان نفر اول پشت تریبون قرارگرفته و اعتراض شدید خود را نسبت به عدم انتخاب این فیلم‌ها در جشنواره امسال اعلام کرد. وی تاکید کرد که این فیلم‌ها، مستندهای اجتماعی از واقعیت‌هاست و فیلم تبلیغاتی نیست. زکی‌پور گفت درحالی که تلویزیون آنها را پخش نمی‌کند چون معتقد است که باید در محافل هنری پخش شود، آیا جشنواره فیلم فجر جزو محافل هنری نیست؟ بالاخره تکلیف را روشن کنید این فیلم‌ها نه در سینمای کشور و نه در رسانه‌ی ملی امکان پخش دارند یا نه؟!
وی گفت مسئولان جشنواره‌ی امسال حتی فیلم سه‌گانه «روایت پیروزی» که در ارتباط با جنگ ۳۳ روزه لبنان به کارگردانی احسان رجبی مستندساز دفاع مقدس ساخته شده‌است را رد کرده‌اند!
جواد شمقدری که در میان اعضای شرکت کننده حضور داشت در ادامه‌ی صحبت‌های زکی پور گفت: یک پروفسور دانشگاه‌های انگلیس که خود یهودی ضد صهیونیست است که چند تا از این فیلم‌های مستند را دیده بود، با من تماس گرفت و گفت که برای نمایش این فیلم‌ها سه واحد درسی برای دانشجویانش گذاشته است و آن را به دانشجویان تدریس می‌کند و اتفاقا این نوع روایت برای او بسیار قابل توجه بود. شمقدری افزود: ولی ظاهرا در جشنواره فیلم فجر قرار است، به روال سالهای قبل ارزش‌گذاری شود و تصمیم بگیرند.
اعتراض نسبت به تقسیم برنامه نمایش فیلم‌های جشنواره فجر به دو بخش خارجی و داخلی
علیرضا سجادپور نیز در تریبون آزاد نسبت به عدم انتخاب مستندهای سفر ریاست جمهوری واکنش نشان داده و از مسئولان جشنواره فجر خواستار ارائه پاسخ دقیقی در این رابطه شد.
وی همچنین از تقسیم برنامه نمایش فیلم‌های جشنواره فجر به دو بخش خارجی و داخلی انتقاد کرد و گفت: مثل اینکه قرار است ۶ روز اول جشنواره فیلم فجر متعلق به فیلم‌های خارجی باشد و ۶ روز دوم آن فیلم‌های ایرانی به نمایش در بیاید که این طراحی به رونق فیلم‌ها ضربه می‌زند و من تصور می‌کردم این تصمیم‌گیری به دلیل کم بودن فیلم‌های ایرانی باشد اما ۲۳ فیلم به بخش مسابقه فیلم‌های ایرانی راه یافتند و این میزان ، میزان خوب و پررونقی است.
مدیر اجرایی هیات اسلامی هنرمندان گفت: در سالهای گذشته به هنگام نمایش فیلم‌های بینالملل سالن‌ها با ۱۲ نفر پر می‌‌شده است و اگر امسال این اتفاق بیفتد ۵۰ درصد از رونق جشنواره از دست می‌رود و تا اواسط جشنواره هیچ رونقی نخواهیم داشت. سجادپور این عملکرد را موجب کم رونق شدن جشنواره فجر دانست وخاطر نشان کرد: اواسط دوران موسوم به اصلاحات مدیریت وقت می‌خواست جشنواره فیلم فجر را از رونق بیندازد و جشنواره‌های دیگری را علم کند اما این اتفاق نیفتاد و نتوانستند، جالب اینجاست که در این دوره این کار در حال انجام است، من شخصا احساس خطر میکنم و اعلام میکنم که با این کار ۵۰ درصد از رونق جشنواره را از دست می‌دهیم و در نیمی دیگر از جشنواره، با تراکم زیادی روبرو هستیم.
سجادپور همچنین گفت: توجیه مدیران این است که میخواهند جشنواره را بین‌المللی کنند اما این جشنواره ۲۰ سال است که بین‌المللی شده است. توجیه دیگرشان این است که میخواهند رونق زیادی به بخش بینالملل سینمای جهان بدهند که سئوال من این است که آیا شما مسئول رونق دادن به بخش بینالملل سینمای جهان هستید؟، شما مسئول سینمای ایران هستید. مطمئنا مدیریت نسبت به این مسئله بی‌توجه هستند و غرض خاصی ندارند و از روی قصد این کار را نمی‌کنند. این گلوگاه‌ها هستند که به شدت فعال هستند. در ادامه جلسه «فرنو» یکی از اعضای هیئت اسلامی هنرمندان در سخنانی بر لزوم توجه به تعاملات حکمی و نظری در مدیریت فرهنگی تاکید کرد و خواهان توجه بیشتر به استراتژی جامع برای رسیدن به مقاصد انقلاب اسلامی شد.